Czym jest peszel i do czego służy
Peszel to elastyczna rura osłonowa stosowana w instalacjach elektrycznych. Chroni on przewody przed uszkodzeniami mechanicznymi i wilgocią. Wykonany jest najczęściej z tworzywa sztucznego, takiego jak PVC lub polipropylen. Jego karbowana struktura zapewnia dużą elastyczność i wytrzymałość. Peszle mają średnicę wewnętrzną od 16 do 63 mm. Stosuje się je zarówno w budownictwie mieszkaniowym, jak i przemysłowym. Umożliwiają one bezpieczne prowadzenie kabli w ścianach, podłogach i sufitach.
Główną zaletą peszli jest łatwość montażu i możliwość wymiany przewodów. Pozwalają one na szybkie przeprowadzenie okablowania bez kucia ścian. peszel (onninen.pl/produkty/peszel) chroni też kable przed gryzoniami i owadami. Zapewnia on także ochronę przeciwpożarową, gdyż niektóre modele są samogasnące. Peszle zwiększają bezpieczeństwo instalacji elektrycznej i przedłużają jej żywotność. Ich stosowanie jest zgodne z normami budowlanymi i elektrycznymi.
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów peszli. Różnią się one średnicą, sztywnością i odpornością na czynniki zewnętrzne. Do instalacji podtynkowych stosuje się peszle lekkie i elastyczne. W przypadku instalacji natynkowych wybiera się modele sztywniejsze i bardziej wytrzymałe. Peszle mogą mieć dodatkowe zabezpieczenia, np. powłokę antybakteryjną. Niektóre typy są odporne na promieniowanie UV, co pozwala na ich stosowanie na zewnątrz budynków.
Przy wyborze peszla należy uwzględnić kilka czynników. Najważniejsza jest średnica wewnętrzna, która musi być odpowiednia do liczby i przekroju przewodów. Trzeba też wziąć pod uwagę warunki, w jakich będzie pracował peszel. W miejscach narażonych na uszkodzenia mechaniczne stosuje się modele o zwiększonej wytrzymałości. Do instalacji w ziemi wybiera się peszle o podwyższonej odporności na wilgoć i nacisk gruntu.
Montaż peszla jest stosunkowo prosty, ale wymaga pewnej wiedzy i narzędzi. Należy unikać zbyt ostrych zagięć, które mogłyby uszkodzić przewody. Przy przejściach przez ściany i stropy stosuje się specjalne przepusty. Ważne jest też odpowiednie mocowanie peszla do podłoża. W przypadku instalacji podtynkowych peszel mocuje się do ściany przed tynkowaniem. Przy instalacjach natynkowych stosuje się specjalne uchwyty i obejmy.
Rodzaje peszli i ich zastosowania
Peszle można podzielić na kilka podstawowych kategorii. Najpopularniejsze są peszle lekkie, stosowane w instalacjach podtynkowych. Mają one niewielką średnicę, zwykle od 16 do 25 mm. Są bardzo elastyczne i łatwe w montażu. Używa się ich głównie w budownictwie mieszkaniowym do prowadzenia przewodów elektrycznych i telekomunikacyjnych. Peszle te są dostępne w różnych kolorach, co ułatwia rozróżnienie obwodów.
Kolejną grupą są peszle średnie i ciężkie. Mają one większą średnicę, od 32 do 63 mm, i są sztywniejsze. Stosuje się je w instalacjach przemysłowych i na zewnątrz budynków. Są one odporne na uszkodzenia mechaniczne i promieniowanie UV. Niektóre modele mają zwiększoną odporność na wysokie temperatury. Peszle te często używane są do ochrony kabli zasilających maszyny i urządzenia przemysłowe.
Specjalną kategorią są peszle stalowe, zwane też pancernymi. Wykonane są z taśmy stalowej pokrytej tworzywem sztucznym. Zapewniają one najwyższy poziom ochrony mechanicznej. Stosuje się je w miejscach narażonych na silne uderzenia lub wibracje. Peszle stalowe są też odporne na gryzonie i wysokie temperatury. Znajdują zastosowanie w przemyśle ciężkim, górnictwie i budownictwie tunelowym.
Dla instalacji wymagających szczególnej ochrony przed wilgocią stosuje się peszle wodoszczelne. Mają one specjalne uszczelnienia na połączeniach i końcówkach. Używa się ich w łazienkach, piwnicach i innych wilgotnych pomieszczeniach. Są też odpowiednie do instalacji zewnętrznych i podziemnych. Niektóre modele mają certyfikaty potwierdzające ich wodoszczelność.
Coraz popularniejsze stają się peszel ingremio bez pilota (onninen.pl/produkt/INGREMIO-Rura-oslonowa-karbowana-szara-PESZEL-niepodtrzymujaca-plomienia-RKSG-16X21-750N-Bez-pilota-W0167,21995). Są to rury osłonowe o zwiększonej wytrzymałości, przeznaczone do ciężkich warunków pracy. Charakteryzują się dużą odpornością na ściskanie i uderzenia. Nie wymagają one dodatkowego pilota (przewodu prowadzącego) do przeciągania kabli. Ułatwia to i przyspiesza montaż instalacji.
Prawidłowy montaż peszli w instalacjach elektrycznych
Montaż peszli rozpoczyna się od właściwego doboru ich średnicy. Powinna ona być o 30-50% większa niż łączna średnica przewodów. Zapewni to łatwe przeciąganie kabli i ich ewentualną wymianę. Przed montażem należy dokładnie zaplanować trasę peszla. Unika się ostrych zagięć, które mogłyby uszkodzić przewody. Maksymalny kąt zgięcia nie powinien przekraczać 90 stopni.
Przy instalacji podtynkowej peszle mocuje się do ściany przed tynkowaniem. Używa się do tego specjalnych uchwytów lub kołków rozporowych. Odległość między punktami mocowania powinna wynosić około 50 cm. W miejscach łączenia peszli stosuje się specjalne złączki zapewniające szczelność. Przy przejściach przez ściany i stropy używa się przepustów ochronnych.
W przypadku instalacji natynkowych peszle mocuje się za pomocą obejm lub uchwytów przykręcanych do ściany. Ważne jest, aby nie ściskać peszla zbyt mocno, co mogłoby go uszkodzić. Przy prowadzeniu peszli pionowo należy stosować dodatkowe mocowania co 1-1,5 metra. Zapobiegnie to ich osuwaniu się pod własnym ciężarem.
Przeciąganie przewodów przez peszel wymaga odpowiedniej techniki. Używa się do tego specjalnego pilota lub taśmy stalowej. Przed przeciąganiem kabli warto nasmarować wnętrze peszla talkiem technicznym. Ułatwi to wsuwanie przewodów i zmniejszy tarcie. Przy dłuższych odcinkach lub trudnych trasach stosuje się środki poślizgowe w sprayu.
Po zakończeniu montażu należy sprawdzić szczelność całej instalacji. Wszystkie połączenia i przepusty powinny być dokładnie uszczelnione. W przypadku instalacji zewnętrznych ważne jest zabezpieczenie końcówek peszli przed wnikaniem wody. Stosuje się do tego specjalne zaślepki lub dławice kablowe. Prawidłowo wykonana instalacja z peszli zapewni długotrwałą ochronę przewodów i bezpieczeństwo użytkowania.
Konserwacja i naprawa instalacji z peszlami
Instalacje z peszlami wymagają regularnej kontroli i konserwacji. Co najmniej raz w roku należy przeprowadzić wizualną inspekcję całej trasy. Sprawdza się stan mocowań, szczelność połączeń i ewentualne uszkodzenia mechaniczne. Szczególną uwagę zwraca się na miejsca narażone na wilgoć lub uszkodzenia. W razie potrzeby uzupełnia się uszczelnienia i dokręca mocowania.
Przy konserwacji instalacji zewnętrznych ważne jest usuwanie zanieczyszczeń i roślinności. Mogą one powodować uszkodzenia peszli lub utrudniać odprowadzanie wilgoci. Sprawdza się też drożność otworów odwadniających w puszkach i złączkach. W przypadku instalacji podziemnych kontroluje się stan studzienek rewizyjnych i oznakowania trasy.
Naprawa uszkodzonych peszli zależy od rodzaju i skali uszkodzenia. Niewielkie pęknięcia można naprawić za pomocą specjalnych taśm izolacyjnych. Przy większych uszkodzeniach konieczna jest wymiana całego odcinka. Używa się do tego specjalnych złączek naprawczych. Zapewniają one szczelność i wytrzymałość połączenia.
W przypadku konieczności wymiany przewodów w istniejącej instalacji stosuje się specjalne techniki. Nowe kable przeciąga się razem ze starymi, używając ich jako prowadnicy. Jeśli nie jest to możliwe, stosuje się elastyczne prowadnice z włókna szklanego. Pozwalają one na przeciąganie kabli nawet w skomplikowanych trasach.
Ważnym elementem konserwacji jest też czyszczenie wnętrza peszli. Można to zrobić za pomocą sprężonego powietrza lub specjalnych szczotek. Regularne czyszczenie zapobiega gromadzeniu się kurzu i wilgoci. Poprawia też warunki chłodzenia przewodów, co ma znaczenie przy dużych obciążeniach. W instalacjach przemysłowych czyszczenie peszli może być konieczne częściej, zależnie od warunków pracy.
